Het belang van de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling

Het is zaterdagochtend 10:00. Samen met mijn collega vrijwilliger bel ik aan bij het huis. Twee schattige blonde meisjes van 4 en 5 jaar in pyjama doen open. Hun lange blonde haren zitten warrig. Ze laten ons in de woonkamer. Het is rommelig en ik zie weinig speelgoed. We horen gestommel op de trap en een man komt de woonkamer binnen. ‘Jullie mogen niet zomaar de deur opendoen’ zegt hij tegen de meisjes. Ze kijken naar de grond.

De man richt zich tot ons en zegt ‘we zijn de afspraak vergeten. Ik zal mijn vrouw vragen om naar beneden te komen, maar haar medicijnen zijn op, dus ik weet niet of het zal lukken’. De man loopt weer richting de gang. Een van de meisjes vraagt hem iets waarbij zij hem met zijn voornaam aanspreekt. Het andere meisje kijkt geschrokken en fluistert ‘je mag hem niet zo noemen! Je moet papa zeggen!’. Het meisje dat de vraag stelde kijkt met grote ogen en gespannen gezichtsuitdrukking naar haar vader. De man glimlacht kort naar haar, dan naar ons en vertrekt vervolgens naar boven.

De alarmbellen in mij draaien volle toeren als we even later buiten staan, zonder een gesprek gevoerd te hebben met de ouders, omdat de vrouw niet naar beneden kwam. Ik stap op de fiets. Mijn collega vrijwilliger zegt ‘ik koppel dit terug aan de coördinator’.

Dit gebeurde jaren geleden, in mijn studententijd, maar ik denk nog geregeld aan deze ontmoeting. ‘Wat bedoelde mijn collega met ‘ik koppel het terug’? Ging ze haar zorgen over de kinderen terugkoppelen of ging ze terugkoppelen dat het niet tot een gesprek was gekomen? Waarom vroeg ik haar niet het te verhelderen? Had ik zelf mijn zorgen over de kinderen moeten delen bij de coördinator?

Later, toen ik als psycholoog werkte leerde ik over de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Had ik de werkwijze maar eerder gekend. Dan had ik geweten dat je bij signalen altijd met je collega’s overlegt. En dat je bij zorgen altijd anoniem kan bellen met Veilig Thuis. En dat je kinderen en ook ouders vaak helpt door de meldcode te doorlopen. En dat sommige ouders zelfs blij zijn met de hulp.

Heb ik spijt dat ik toen niks deed? Ja

Weet ik hoe het met de meisjes is afgelopen? Nee

Had ik het nu anders gedaan? Ja

Even eerlijk. Ik heb deze tekst al meer dan een jaar geleden geschreven, maar durfde het tot nu toe niet te delen. Omdat ik vrees voor de kritiek op mijn handelen.

En toch deel ik het nu. Omdat deze ervaring mij voor altijd bewust heeft gemaakt van de rol die ik kan spelen. Of de rol die ik niet speel in dit geval. En omdat ik hoop de bewustwording bij anderen te vergroten door mijn verhaal te delen. Als zorgprofessionals hebben we een meldplicht, maar ook daarbuiten kan je veel voor iemand betekenen door wel iets te doen met de signalen die je opvangt. Helaas zijn er te veel verhalen van kinderen die in nare omstandigheden zijn opgegroeid zonder dat iemand er iets aan deed.

Ik ben benieuwd, wat roept mijn verhaal bij jou op?